Hayal et… Bir gün, tüm gezegenin enerjisini tamamen kontrol edebildiğimizi… Sonra yıldızımızı… Sonra bütün galaksiyi… Kulağa bilim kurgu gibi mi geliyor? Belki de o kadar uzak değil. İşte karşında Kardashev Skalası—medeniyetleri enerji tüketim seviyelerine göre sıralayan kozmik bir lig tablosu.
Kardashev Skalası Nedir?
1964 yılında Sovyet astrofizikçi Nikolai Kardashev, uygarlıkların gelişmişlik seviyesini enerji tüketimine göre sınıflandıran bir skala ortaya attı. Olay basit: Bir uygarlık ne kadar fazla enerji kullanabiliyorsa, o kadar ileri seviyededir.
Ve işte meşhur üç aşamalı skala:
Tip I Medeniyeti – Gezegen Uygarlığı
Bu seviyeye ulaşan bir uygarlık, gezegeninin ürettiği tüm enerjiyi kullanabiliyor demektir. Rüzgâr, okyanuslar, güneş, volkanlar… Aklına gelen her kaynaktan enerji çekip bunu tam kapasiteyle yönetebilen bir toplum düşün.
Peki biz? Daha yolun başındayız. Ünlü fizikçi Michio Kaku’ya göre bu seviyeye ulaşmamız için en az 100-200 yıl daha var. Yani şimdilik fosil yakıtlarla idare ediyoruz.
Tip II Medeniyeti – Yıldız Uygarlığı
Burada işin rengi değişiyor. Tip II seviyesine ulaşan bir medeniyet, tek bir gezegenle yetinmeyip, bir yıldızın tüm enerjisini kontrol edebilir hale geliyor. “Nasıl yani, Güneş’i mi kontrol edeceğiz?” Aynen öyle.
Bunu nasıl yaparız? Dyson Küresi gibi dev yapılar inşa ederek, yıldızın ürettiği her fotonu emebiliriz. Düşünsene, Güneş’in tüm gücü elimizde… İşte bu seviyeye ulaşan bir uygarlık, artık gerçekten galaktik sınıfına göz kırpıyor demektir.
Tip III Medeniyeti – Galaktik Uygarlık
Burası artık tanrısal bir seviyeye çıkıyor. Tip III medeniyeti, bütün bir galaksinin enerjisini kontrol edebilecek kadar ileri gitmiş bir uygarlık. Samanyolu’ndaki tüm yıldızların enerjisini sömürebilen, ışık hızında seyahat eden, belki de yapay zekâdan öte bilinçler yaratabilen varlıklar…
Ve biz? Biz, onlar için bir karınca kadar bile fark edilmez olabiliriz.
İnsanlık Şu An Nerede?
Açık konuşalım: Şu an Tip 0.7 civarındayız. Gezegenin enerjisinin ancak küçük bir kısmını kullanabiliyoruz, üstelik hâlâ fosil yakıtlara bağımlıyız. Ama füzyon enerjisi, süper iletkenler ve gezegen çapında enerji ağları gibi teknolojiler geliştikçe, yavaş yavaş Tip I’e doğru ilerliyoruz.
Ama burada büyük sorular devreye giriyor:
Medeniyetler genellikle Tip I’e ulaşamadan kendilerini mi yok ediyor?
Eğer evrende Tip III medeniyetleri varsa, neden hiçbirini göremiyoruz? (Bkz: Fermi Paradoksu)
İnsanlık gerçekten bir gün galaksinin hakimi olabilir mi?
Sonuç: Kardashev’in Aynasında İnsanlık
Şu an kırılgan, küçük bir uygarlık olabiliriz. Ama gökyüzüne bakıyoruz, hayal kuruyoruz, sınırlarımızı zorluyoruz. Belki bir gün Güneş’in tüm enerjisini kullanacağız. Sonra yıldızlara yayılacağız.
Belki de bir gün gerçekten evrenin enerjisini şekillendiren bir tür olabiliriz.
